Phêrô Nguyễn Khắc Hà, MIC
Tổ phụ Apraham được xem là cha của những người tin, thì Đức Maria hoàn toàn xứng đáng được gọi là “Mẹ của của những người tin”. Vì thế, Đức Trinh Nữ Maria là mẫu gương hoàn hảo cho tất cả các tín hữu trên hành trình Đức Tin. Trải qua dòng chạy lịch sử, Giáo Hội đã mạnh mẽ tuyên bố bốn tín điều về Đức Mẹ. Đây là những chân lý đức tin mà tất cả các tín hữu Công giáo buộc phải tin.
Tín điều đầu tiên là tín điều Đức Maria – Mẹ Thiên Chúa được tuyên tín vào năm 431 ở Công đồng Êphêsô. Tín điều này khẳng định rằng Đức Maria đã sinh ra Chúa Giêsu, Đấng là Thiên Chúa thật và là Người thật. Thật vậy, khi sứ thần truyền tin, Đức Trinh Nữ Maria đã đón nhận Ngôi Lời Thiên Chúa trong tâm hồn và trong thân xác, và đã trao ban Đấng là sự sống cho thế gian, nên được công nhận và tôn kính là Mẹ thật của Thiên Chúa và của Đấng Cứu Thế. Được cứu chuộc cách kỳ diệu nhờ công nghiệp Con của Mẹ, và được kết hiệp mật thiết cách bất khả phân ly với Người, Mẹ được ban cho chức vụ và phẩm giá cao cả là Mẹ của Con Thiên Chúa, và vì thế, Mẹ là ái nữ của Chúa Cha và là cung điện của Chúa Thánh Thần, Đấng đã dùng ân sủng tuyệt vời này làm cho Mẹ trổi vượt trên mọi tạo vật khác, trên trời cũng như dưới đất (Hiến chế Lumen Gentium, số 53). Trong các sách Tin Mừng, Đức Maria được gọi là “Thân mẫu Chúa Giêsu” (Ga 2,l; l9,25). Cả trước khi Con Mẹ chào đời, dưới sự thúc đẩy của Chúa Thánh Thần, Mẹ đã được gọi là “Thân mẫu Chúa tôi” (Lc 1,43). Quả thật, Đấng mà Mẹ đã cưu mang làm người bởi phép Chúa Thánh Thần, Đấng thật sự là Con Mẹ theo xác phàm, chính là Con vĩnh cửu của Chúa Cha, là Ngôi Hai trong Ba Ngôi chí thánh. Vì vậy, Hội Thánh tuyên xưng Đức Maria thật sự là Mẹ Thiên Chúa – Theotokos (GLHTCG, số 495). Qua đó, Đức Giêsu Kitô cũng mời gọi mỗi người chúng ta trở thành “Mẹ của Ngài” qua việc lắng nghe và tuân giữ điều Thiên Chúa dạy. Người nói: “Phàm ai thi hành ý muốn của Cha tôi, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh chị em tôi, là mẹ tôi” (Mt 12,50).
Tín điều thứ hai là tín điều Đức Maria Đồng Trinh trọn đời, được Công đồng Constantinople thứ II (553), rồi Công đồng Latêranô (649) tuyên bố. Sự liên kết giữa người Mẹ và người Con trong công trình cứu độ được tỏ rõ từ khi Đức Kitô được thụ thai cách trinh khiết cho đến lúc chết; trước hết, khi Đức Maria vội vã đến thăm bà Êlisabét và được chào mừng là người có phúc vì đã tin vào ơn cứu độ Chúa đã hứa, và vị tiền hô đã nhảy mừng trong lòng mẹ (x. Lc 1,41-45); tiếp đó vào ngày Chúa giáng sinh, khi Mẹ Thiên Chúa vui mừng giới thiệu với các mục đồng và những đạo sĩ người Con đầu lòng của mình, Đấng đã không làm mất đi nhưng còn thánh hiến sự trinh khiết vẹn toàn của Mẹ (GLHTCG, số 57). Các trình thuật Tin Mừng đã diễn tả rất rõ về việc Đức Giêsu Kitô được sinh ra là do quyền năng của Chúa Thánh Thần. Chúa Giêsu không có anh em hay chị em nào. Người Tin Lành phản đối tín điều này.
Tín điều thứ tư là tín điều Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội. Tín điều Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, được Đức Piô IX ban bố ngày 8/12/1854, tuyên xưng: “Rất Thánh Trinh Nữ Maria ngay từ lúc tượng thai, bởi ân sủng và đặc ân của Thiên Chúa toàn năng, trông vào công nghiệp của Đức Kitô Giêsu Đấng Cứu độ loài người, đã được gìn giữ tinh tuyền khỏi mọi vết nhơ của nguyên tội” (số 490, 491). Trong suốt lịch sử Giáo Hội, “Các Giáo phụ truyền thống Đông phương gọi Mẹ Thiên Chúa là Đấng Toàn Thánh (Panaghia) và tôn vinh Mẹ là Đấng không hề vương nhiễm một vết nhơ tội lỗi nào, như thể một tạo vật mới được Chúa Thánh Thần nắn đúc và tạo dựng. Nhờ ân sủng của Thiên Chúa, Đức Maria suốt đời vẫn tinh tuyền không hề phạm một tội riêng nào” (GLHTCG, số 493). Như đã nói, tín điều này được công bố năm 1854. Tuy nhiên, ngay từ lúc khởi đầu của Giáo Hội, các tín hữu đã có lòng sùng kính đặc biệt và tín thác vào chân lý đức tin này. Trước khi tín điều được công bố, Thánh Stanislaô Giêsu Maria – Đấng Sáng lập Dòng Linh Mục Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội, đã nhiệt tâm loan truyền mầu nhiệm này. Chính vì thế, ngài được xem là “chiến binh của Đấng Vô Nhiễm” và đã lập Dòng mang Tên Mẹ với linh đạo “loan truyền mầu nhiệm Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội”.
Cuối cùng, tín điều Đức Maria Lên Trời được công bố vào ngày 1/11/1950 bởi Đức Piô XII bằng những lời này : “Do uy quyền của Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, của hai Thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô, và với thẩm quyền của Ta, Ta phán quyết, tuyên ngôn, và định tín là tín điều đã được mạc khải rằng: Đức Maria, Mẹ Vô Nhiễm của Thiên Chúa trọn đời đồng trinh, sau cuộc sống trần gian này, đã được phúc vinh quang Thiên đàng cả hồn và xác.” Mẹ được Chúa tôn vinh làm Nữ Vương vũ trụ, để Mẹ được đồng hình đồng dạng cách sung mãn hơn với Con mình, là Chúa các chúa và là Đấng đã chiến thắng tội lỗi và sự chết (Hiến chế Lumen Gentium, số 59).
Tóm lại, qua bốn chân lý đức tin về Đức Trinh Nữ Maria, Thiên Chúa cũng muốn chúng ta bắt chước Mẹ: sống như Mẹ đã sống, yêu như Mẹ đã yêu, đón nhận ân sủng của Chúa như Mẹ đã đón nhận và đặc biệt là kết hợp với Chúa Giêsu trong cuộc vượt qua của Người. Làm được như thế, chúng ta hy vọng một ngày nào đó cũng được chia sẻ niềm vui vĩnh cửu với Mẹ trong Đức Giêsu Kitô trên Nước Thiên Đàng.